Wat is er aangepast?
Per 1 juli 2025 zijn vraag 1.3 en vraag 1.4 van VCA 2017/6.0 aangepast. Bedrijven die VCA gecertificeerd zijn moeten vanaf die datum de benodigde vaardigheden benoemen in de functieomschrijving van leidinggevenden en deze vaardigheden terug laten komen in de beoordeling. Bij het benoemen van de benodigde vaardigheden moet rekening gehouden worden met de specifieke risico’s van het bedrijf (reeds benoemd in vraag 2.1 en vraag 2.2 van VCA 2017/6.0) en andere bedrijfsspecifieke omstandigheden, zoals de opbouw van het personeelsbestand.
Leiderschapsvaardigheden in VCA 2017/6.0
Niet alle personen die leidinggeven, bezitten van nature de juiste vaardigheden om zich ook als leidinggevende te gedragen. Denk daarbij aan feiten verzamelen, analyse van die feiten, besluiten hoe het werk veilig en gezond moet worden aangepakt, communicatie met de medewerkers en monitoren (inclusief toezicht houden).
Om ervoor te zorgen dat leidinggevenden daadwerkelijk over deze leiderschapsvaardigheden beschikken, heeft SSVV de VCA 2017/6.0 op dit punt aangepast. Dit betekent dat bedrijven de benodigde vaardigheden moeten benoemen én de leidinggevenden actief moeten ondersteunen bij het verkrijgen van deze vaardigheden. Deze aanpassing is vanaf 1 juli 2025 van kracht via een besluit. Hiermee wordt geborgd dat bedrijven verantwoordelijkheid nemen voor de leiderschapsvaardigheden van hun leidinggevenden en actief bijdragen aan leiderschap.
Waarom juist leidinggevenden?
Veilig werken is het beheerst nemen van aanvaardbare risico’s. Leidinggevenden zijn daarbij belangrijk. Leidinggevenden hebben invloed op de keuze van werkmethodes, de in te zetten medewerkers en de communicatie op het werk. Daardoor zijn leidinggevenden bepalend voor het beheersen van het werk en het beperken van de risico’s tot uitsluitend voor het bedrijf “aanvaardbare risico’s”.
Aan de slag en geen paniek
SSVV begrijpt dat deze wijziging belangrijk is voor bedrijven. Daarom is besloten dat, indien bij audits blijkt dat een bedrijf hier nog onvoldoende invulling aan heeft gegeven, dit tot 1 juli 2026 uitsluitend kan leiden tot een “verbeterpunt”. Voor dit onderwerp worden voorlopig geen afwijkingen geschreven, omdat het belangrijk is dat elk bedrijf voldoende tijd krijgt om de beste oplossing te kiezen en te implementeren.
Opleidingen
Om bedrijven hierbij te ondersteunen heeft SSVV het opleidingstraject “Leiding geven aan veilig werk” ontwikkeld dat bedrijven kunnen inzetten. Kandidaten verkrijgen een diploma “Leiding geven aan veilig werk” en dit diploma wordt bijgeschreven in het Centraal Diploma Register (CDR) van SSVV. Lees hier meer over het opleidingstraject. In de markt zijn natuurlijk diverse andere opleidingen beschikbaar.
Tot slot
Het formele besluit kunt u hier vinden.
Hieronder vindt u veelgestelde vragen over het opleidingstraject. Als u nog andere vragen heeft mail dan aan info@ssvv.nl onder vermelding van “Leiderschapsvaardigheden”.
Veelgestelde vragen
V: Bij ons bepaalt de werkvoorbereiding de werkmethode. Wat is dan de rol van de operationeel leidinggevende hierbij?
A: Ondanks dat de werkvoorbereiding een werkmethode heeft gekozen, moet de operationeel leidinggevende ter plaatse zelfstandig kunnen beoordelen of deze werkmethode passend is voor de daadwerkelijke situatie die hij/ zij ter plaatse op het moment van aanvang aantreft. De operationeel leidinggevende moet kunnen beoordelen of de door de werkvoorbereiding gekozen werkmethode in de situatie ter plaatse veilig kan worden toegepast. En hij/zij moet in staat zijn hiervoor de benodigde informatie te verzamelen, deze op waarde te schatten (analyseren) en zelf een besluit te nemen of het werk zo inderdaad kan worden uitgevoerd.
V: Onze medewerkers zijn mondig genoeg. Waarom heeft de operationeel leidinggevende extra communicatievaardigheden nodig?
A: Ook al zijn de medewerkers communicatief vaardig, de operationeel leidinggevende moet zijn besluit over de gekozen werkmethode effectief kunnen overbrengen. Hij/zij moet in staat zijn om niet gemakkelijke boodschappen over te brengen en heeft bovendien een voorbeeldfunctie bij het in gesprek gaan met medewerkers over hun gedrag. Daar zijn sterke communicatieve vaardigheden voor nodig!
V: Ons moederbedrijf heeft al een ontwikkelprogramma voor leiderschap. Moeten we nu alles opnieuw doen?
A: Nee, als het ontwikkelprogramma van het moederbedrijf al voldoende aandacht besteedt aan leiderschapsvaardigheden in uw bedrijfsspecifieke situatie, dan kunt u daar eenvoudig naar verwijzen.
V: Moeten alle leidinggevenden nu naar het opleidingstraject “Leidinggeven aan veilig werk”?
A: SSVV meent dat het opleidingstraject voor veel bedrijven een handvat kan bieden om concreet invulling te geven aan het verkrijgen en aantonen van leiderschapsvaardigheden. U moet echter als bedrijf zelf besluiten of dit opleidingstraject inderdaad passend is voor de specifieke risico’s en omstandigheden bij uw bedrijf. U kunt hierover overleggen met de aanbieders van dit opleidingstraject, via de contactgegevens op ssvvleiderschap.nl.